Πόσες φορές έχετε ακούσει για κάποιον πέμπτο Μπιτλ; Κατά καιρούς μια σειρά από μάνατζερ, βοηθούς, παραγωγούς, παρατρεχάμενους των θρυλικώ
ν Σκαθαριών έχουν παρουσιαστεί από τα μίντια ή και αυτοπροσδιοριστεί ως το πέμπτο μέλος του γκρουπ. Για κανέναν άλλο, όμως, δεν ίσχυε αυτός ο χαρακτηρισμός, παρά μόνον για τον Νιλ Ασπιναλ (στη φωτογραφία αριστερά, με τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ).
«Κολλητός» του ΜακΚάρτνεϊ και του Χάρισον από το σχολείο, πρώτος τους roadie -αυτός που οδηγούσε δηλαδή το φορτηγάκι τους, κουβαλούσε κι έστηνε τα μηχανήματά τους στα κλαμπ της Αγγλίας- πριν από τις δοξασμένες ημέρες του Love me do και του She loves you ήταν ο άνθρωπος που έμεινε δίπλα τους, πάντα αφοσιωμένος· μέχρι τη διάλυσή τους ως προσωπικός βοηθός και έμπιστός τους, αλλά και μετά, ως επικεφαλής της Apple Corps Ltd, της εταιρείας που διαχειριζόταν την πνευματική τους περιουσία. Και ο μόνος που μέχρι και το θάνατό του, πριν από μερικές εβδομάδες, δεν εξαργύρωσε ποτέ αυτή τη σχέση βγάζοντας τα «άπλυτά» τους στη φόρα – παρ’ ότι τα ήξερε με κάθε λεπτομέρει α…Ο Νιλ Ασπιναλ γεννήθηκε στις 13 Οκτωβρίου του 1941 στο Πρέστατιν της Βόρειας Ουαλλίας από οικογένεια του Λίβερπουλ που είχε εκτοπιστεί λόγω των βομβαρδισμών. Επέστρεψε με τη μητέρα του στο θρυλικό λιμάνι το 1942. Εκεί φοίτησε στο Liverpool Institute, όπου και γνώρισε τους δύο εκ των μετέπειτα Μπιτλς. Στην τάξη των Αγγλικών ήταν συμμαθητής με τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ, ενώ τη γνωριμία του με τον Τζορτζ Χάρισον την έχει διηγηθεί πολλές φορές. «Μια… μάζα μαλλιών παρουσιάστηκε μπροστά μου και, με μια ξέπνοη φωνή, το πρόσωπο πίσω από αυτά μού ζήτησε μια τζούρα από το τσιγάρο μου. Ηταν ένα από τα πρώτα τσιγάρα που καπνίζαμε. Σύντομα οι τρεις μας κάναμε πολλά αλλόκοτα πράγματα μαζί. Λίγο πριν από τις τελικές εξετάσεις είχαμε προσθέσει και τον Τζον Λένον στη «συμμορία» μας. Εκείνος τότε φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. Κάθε μεσημέρι συναντιόμασταν στην καφετέρια.» Ο Λένον επιστράτευσε τον Πολ και τον Τζορτζ στο γκρουπ του, τους Quarrymen, οι οποίοι σύντομα έγιναν Johnny and the Moon dogs, αργότερα Silver Beetles και τελικώς απλώς Beatles.
Ο φύλακας – άγγελος
Ηταν όμως το 1961, αφού είχαν όλοι τελειώσει το σχολείο και ο Νιλ σπούδαζε λογιστική, που εκείνος ανέλαβε ενεργό ρόλο στο γκρουπ. Μέχρι τότε ο Τζον, ο Πολ, ο Τζορτζ και ο Πιτ Μπεστ -ο πρώτος ντράμερ τους- πήγαιναν στις συναυλίες με τα μέσα μαζικής συγκοινωνίας. Το Φεβρουάριο εκείνης της χρονιάς το συγκρότημα ζήτησε από τον Νιλ να κάνει τον οδηγό τους, αφού οι εμφανίσεις τους πλήθαιναν και χρειάζονταν κάποιον να τους πηγαινοφέρνει. Εκείνος, 20 χρόνων τότε, αγόρασε ένα φορτηγάκι έναντι 80 λιρών και τους χρέωνε 5 σελίνια για κάθε συναυλία! Μέχρι το 1962 είχε παραιτηθεί από τη δουλειά του σε μια λογιστική εταιρεία και ήταν πια ο μόνιμος οδηγός και roadie των Μπιτλς.
Οταν ο πρώτος τους μάνατζερ, Μπράιαν Επστιν, απέλυσε τον Πιτ Μπεστ, ο Νιλ μπήκε στον πειρασμό να αποχωρήσει και ο ίδιος. Ο αποπεμφθείς ντράμερ τον φιλοξενούσε και, επιπλέον, ο Νιλ είχε ερωτικό δεσμό με τη μητέρα του, Μόνα, μια ενδιαφέρουσα 40άρα, με την οποία είχαν αποκτήσει και ένα γιο λίγων εβδομάδων. Τελικά, εκείνος έμεινε, όμως η σχέση του με τη Μόνα δεν άντεξε αυτή τη δοκιμασία.
Οταν το 1963 στην παρέα προστέθηκε και ο Μαλ Εβανς, που ανέλαβε χρέη roadie και σωματοφύλακα, ο Νιλ μπόρεσε να επικεντρωθεί σε άλλα καθήκοντα, όπως να κλείνει ραντεβού για λογαριασμό του γκρουπ και να τους αγοράζει ρούχα, ποτά και φαγητό. Εμελλε να μείνει δίπλα τους σε όλη την εκπληκτική πορεία τους, αναλαμβάνοντας ευθύνες που κανονικά θα έπρεπε να μοιράζεται μια ομάδα δέκα ανθρώπων!
Και όχι μόνο… Για τα Σκαθάρια, ο Νιλ δεν ήταν μόνο αυτός που κανόνιζε τα πάντα, ήταν ο φίλος και έμπιστός τους που τους στήριζε όταν οι προσωπικές σχέσεις τους «σκάλωναν» – συμμετείχε ακόμη και στο γράψιμο των στίχων τους. Στην πορεία της καριέρας τους, τους βοήθησε να κάνουν τα εκατομμύριά τους περισσότερα και να προστατεύσουν την πνευματική τους περιουσία. Ηταν ένα μέλος της οικογένειας. Και όπως συμβαίνει σε όλες τις οικογένειες, μπορεί να γκρίνιαζε για τις ιδιοτροπίες ή τα λάθη τους αλλά παρέμενε αφοσιωμένος.
Δεν είπε ποτέ την ιστορία τους
Το 1968 ανέλαβε τελικώς και την Apple Corps, προσωρινά στην αρχή, κατέληξε όμως να τη διευθύνει μέχρι πέρυσι τον Απρίλιο – ένα χρόνο πριν από το θάνατό του. Σ’ αυτό το διάστημα, παρ’ ότι πολλοί αμφισβητούσαν αρχικά τις ικανότητές του γι’ αυτή τη δουλειά, έκανε πραγματικά θαύματα, κερδίζοντας τις περισσότερες δίκες πνευματικών δικαιωμάτων που μεσολάβησαν -κυρίως με τη γνωστή Apple Inc. των υπολογιστών- ενώ ήταν και ο ιθύνων νους πίσω από την εξαιρετικά επιτυχημένη «Ανθολογία των Beatles» που κυκλοφόρησε τη δεκαετία του ’90 και πολλά άλλα αξιόλογα καλλιτεχνικά πρότζεκτς. Στη διάρκεια της 20χρονης θητείας του, οι Μπιτλς πούλησαν 70 εκατομμύρια δίσκους. Παντρεμένος από το 1968 με τη Σούζι Ορνστιν, κόρη του προέδρου της United Artists Pictures, έκανε και την παραγωγή των δύο πρώτων ταινιών του γκρουπ (A Hard Day’s Night και Help!), ενώ μαζί με τη σύζυγό του ίδρυσαν τη δική τους εταιρεία παραγωγής, Standby Films Ltd.
Μέχρι να αφήσει την τελευταία του πνοή από καρκίνο σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, συνέχιζε να συμβουλεύει τους εναπομείναντες Μπιτλς, αλλά και τις οικογένειες των Λένον και Χάρισον, αφού παρέμενε ο μόνος που μπορούσαν να εμπιστευθούν. Οταν στις 10 Απριλίου του 2007 παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου της Apple Corps, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που υποστήριξαν πως αυτή ήταν μία ακόμα απόδειξη της αφοσίωσής του. Δύο ημέρες αργότερα, η Apple Corps ανακοίνωσε πως έλυσε τη μακρόχρονη δικαστική της διαμάχη με την EMI με μια συμφωνία που θα επέτρεπε στη μουσική του γκρουπ να βγει στο Διαδίκτυο. «Το συμβούλιο της εταιρείας δεν είναι ούτε ο Πολ ούτε ο Ρίνγκο, είναι δικηγόροι και λογιστές», δήλωνε τότε στην Daily Mail μια ανώνυμη πηγή από τη μουσική βιομηχανία. «Θέλουν να βγάλουν όσα περισσότερα χρήματα μπορούν. Υπάρχει σχέδιο να πλημμυρίσουν την αγορά με υλικό των Μπιτλς. Ο Νιλ, όμως, ήταν πάντα εναντίον της μετατροπής του γκρουπ απλώς σε μια μηχανή παραγωγής χρημάτων…»
Μανίνα Ντάνου
Πηγή: Περιοδικό «Κ»
(Ευχαριστούμε τον Αθανάσιο Αθανασιάδη, www.beatles.gr)