Όλη η ιστορία αυτού του τόπου, ένα γαϊτανάκι σκλαβιάς, υποδούλωσης και υποταγής σε ξένους, είχε μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα, να στερούνται πάντα οι Κύπριοι το δικαίωμα της πρωτοβουλίας.
Εκείνος που τολμούσε να πάρει από μόνος του μια πρωτοβουλία το πλήρωνε πάντα πολύ ακριβά, ενώ οι παραδειγματικές τιμωρίες επεκτείνονταν συχνά στον κοινωνικό του περίγυρο, στην πόλη του ή στο χωριό του, ακόμη και σε ολόκληρη τη χώρα. Σύντομα λοιπόν, αφού καταλάβαμε πως οι πρωτοβουλίες είναι σοβαρό παράπτωμα, αναγκαστήκαμε να ζητούμε έγκρισή για ότι θέλαμε να κάνουμε, από τους εκάστοτε «αφέντες» αυτού του τόπου, ακόμη και για τα πιο αθώα και αυτονόητα πράγματα.
Και για να έχει περισσότερες πιθανότητες να εγκριθεί το αίτημα μας έπρεπε να κάνουμε πάντα οδυνηρούς συμβιβασμούς και εκπτώσεις, προκειμένου κάθε φορά να εξυπηρετούνται τα ανάλογα συμφέροντα. Μια διαστρεβλωμένη κατάσταση, η οποία όμως μέσα από τους αιώνες πέρασε σταδιακά στον πυρηνικό κώδικα των ανθρώπων ώστε να θεωρείται σήμερα από όλους ως ένα φυσιολογικό modus operandi της κοινωνίας μας.
Ο πολιτισμός, ο οποίος σε ολόκληρη την ανθρώπινη Ιστορία, υπήρχε και εξελισσόταν κυρίως χάριν στις ιδιωτικές πρωτοβουλίες, είναι ίσως το πρώτο θύμα αυτού του αποικιοκρατικού κατάλοιπου αφού η διαχείριση του πολιτισμού στη χώρα μας έφτασε να σημαίνει απλώς μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία έγκρισης η απόρριψης από το σύστημα.
Πρωταγωνιστές σ΄αυτό το Καφκικό σενάριο, οι Κύπριοι καλλιτέχνες από τη μία, που περιφέρονται δουλοπρεπώς μια ζωή σε μουχλιασμένους διαδρόμους αναζητώντας, μάταια πολλές φορές, την πολυπόθητη έγκριση, ώστε να έχουν σημασία και λόγο ύπαρξης, και οι επινοημένοι «ειδικοί» από την άλλη, συχνά άτομα μέτρια και ανεπαρκή που αυτοεπιβεβαιώνονται ηδονικά στο ρόλο της «εξουσίας» που επιλέγει τους «άριστους».
Ένα επαρχιώτικο αφήγημα που δυστυχώς ακόμη κι εμείς οι ίδιοι οι καλλιτέχνες, συντηρούμε και κληρονομούμε στις επόμενες γενιές. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ακόμη και το τραγελαφικό νομοσχέδιο για την κατοχύρωση του επαγγέλματος του καλλιτέχνη, στην ουσία είναι κι εκείνο ένας μηχανισμός επιλογής, έγκρισης και απόρριψης καλλιτεχνών.
Σ’ αυτή την πραγματικότητα χωρίς όραμα, που αντί για τις αξίες εξυπηρετούνται προσωπικές ανάγκες, τείνουμε να δημιουργούμε συνεχώς σχέσεις εξάρτησης αντί για σχέσεις συνεργασίας. Σε αντίθεση με τις περισσότερες Ευρωπαϊκές κοινωνίες, εδώ οι υπεύθυνοι δεν επιβραβεύουν καμία πρωτοβουλία που δεν έχει εγκριθεί πρώτα από το σύστημα και οι καλλιτέχνες δεν αποζητούν τίποτα άλλο εκτός από αυτό.
Όλα αρχίζουν και τελειώνουν στις παρακμασμένες, προσωπικές φιλοδοξίες μας. Υπάρχουν μόνο οι λίγοι που επιλέγονται και οι ακόμη λιγότεροι που τους επιλέγουν. Οι άλλοι είναι ανύπαρκτοι.
Νομίσαμε πως Ελευθερία σημαίνει να γίνουμε εμείς αφέντες στη θέση των παλιών μας αφεντάδων. Δεν φανταστήκαμε ποτέ πως Ελευθερία σημαίνει κανένας αφέντης αλλά όλοι συνεργάτες σε ένα κοινό όραμα. Δεν είμαι αφελής, γνωρίζω πολύ καλά πως σε όλες τις χώρες υπάρχει η «παράγκα» του Πολιτισμού. Έξω όμως από εκείνο το διεφθαρμένο κύκλο των προσωπικών συμφερόντων, ο πολιτισμός προχωρά, και το άροτρο των Τεχνών οργώνει ασταμάτητα τις κοινωνίες. Ευφάνταστες ιδιωτικές πρωτοβουλίες εμβολιάζουν συνεχώς με καινούργιες ιδέες τις κρατικές στρατηγικές για τον Πολιτισμό σε ένα ανοιχτό, διαρκή και ειλικρινή διάλογο. Οι τοπικές αρχές θεωρούν τους καλλιτέχνες ως συνεργάτες και την Τέχνη ως τον κοινό τους στόχο. Δημιουργούνται συνεχώς κίνητρα μέσα από συνεργίες και εναλλασσόμενες δυναμικές που κρατούν τη φλόγα της δημιουργίας αναμμένη για όλους.
Την ώρα που εμείς εδώ δικαιούμαστε να κάνουμε μόνο αιτήσεις και να περιμένουμε στωικά την απόφαση της Υψηλής Πύλης αν μας έχει εγκρίνει για να υπάρξουμε έστω για λίγο. Εκατοντάδες αξιόλογοι Κύπριοι καλλιτέχνες, ευνουχισμένοι καλλιτεχνικά από το σύστημα, είναι αναγκασμένοι να ζουν στην αφάνεια, στην αυλή μιας συστημικής ολιγαρχίας περιμένοντας μόνο ένα όνειρο ζωής.
Μια μέρα να τους επιλέξει το κονκλάβιο των μονόφθαλμων !